انواع قالب بندی بتن چیست؟ بتن و فرآورده‌های بتنی از مهمترین موادی هستند که این روزها برای افزایش دوام و مقاومت سازه استفاده می‌شوند. این ماده تشکیل شده از سیمان و آب، چسبندگی بالایی داشته و به بهترین نحو ممکن باعث مقاومت یک سازه خواهد شد.
از مهمترین مواردی که در هنگام به کار بردن بتن موردتوجه قرار می‌گیرد؛ انواع قالب بندی بتن به‌شمار می‌رود. البته انتخاب قالب بتن و اجرای اصولی آن نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. اگر شما هم می‌خواهید با انواع قالب بندی بتنی و نکات مهم پیرامون آن آشنا شوید، ادامه این مقاله با گروه رویش را از دست ندهید.
قالب بندی بتنی چیست؟
قالب بندی نوعی سازه بوده که برای اجرای اسکلت ساختمان‌هایی که به صورت بتنی ساخته می‌شوند، مورداستفاده قرار می‌گیرند. در حقیقت این قالب‌ها پیش از ریختن بتن ساخته شده و یک محیط مناسب برای شکل‌گیری و سفت‌شدن بتن فراهم می‌کنند. بتن به کار رفته داخل یک سازه، به‌وسیله این قالب‌ها، شکل نهایی خود را پیدا می‌کند.
با توجه به این موضوع، حتماً باید از قالب‌هایی با کیفیت بالا استفاده شود. به کار بردن قالب‌های با کیفیت، به حفظ ساختار بتن و پیشگیری از مشکلات بعدی کمک زیادی می‌کند. تجهیزات به کار رفته در قالب بندی از مهمترین عواملی هستند که روی کیفیت قالب تاثیر می‌گذارند. قالب‌ها به دو صورت دائمی و موقت تولید می‌شوند. قالب موقت پس از تمام شدن فرایند بتن‌ریزی، برداشته شده ولی قالب دائمی همچنان در جای خود باقی خواهد ماند.
چرا از قالب‌بندی بتن استفاده می‌شود؟
معمولاً قالب بندی برای ایجاد شکل و فرم در بتن برای ایجاد حجم و ابعاد مشخص مورداستفاده قرار می‌گیرد. از دیگر کاربردهای آن می‌توان به تحمل فشارهای وارده به بتن اشاره کرد. دیگر کاربردها و موارد استفاده شامل موارد زیر هستند:
- پیشگیری از تبخیر آب بتن در شرایط آب و هوایی بسیار گرم
- ایجاد عایق برای جلوگیری از نفوذ سرما یا گرما به داخل بتن
- پیشگیری از جابجایی بتن و سایر قطعات به کار رفته در بتن
آشنایی با انواع قالب بندی بتن
برای انتخاب نوع سیستم قالب بندی، باید حتماً موارد زیر را در نظر گرفت:
- مصالح مورد استفاده
- منطقه موردنظر برای اجرای قالب
- مقدار بودجه کارفرما
تقسیم‌بندی قالب‌ها با توجه به متریال مورداستفاده برای تولید آن‌ها صورت می‌گیرد. از مهمترین متریال‌های مورداستفاده در ساخت این قالب‌های می‌توان به فولاد، پلیمر، آلومینیوم، مصالح بنایی و… اشاره کرد. هر یک از این قالب‌ها با توجه به ویژگی‌ها، نیاز پروژه و بودجه کارفرما استفاده می‌شوند. در ادامه با انواع قالب بندی بتن آشنا می‌شوید.
قالب‌های پلیمری
از محبوب‌ترین قالب‌های مورداستفاده در ساخت و ساز و اجرای انواع پروژه‌های ساختمانی، قالب‌های پلیمری هستند. درواقع، پلیمر نوعی پلاستیک سخت یا فشرده بوده که برای ساخت این قالب‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرد. این نوع از قالب در برابر شرایط آسیب‌رسان محیطی، گرما و سرما دوام بسیار بالایی دارد.
قالب چوبی
قالب چوبی یکی دیگر از انواع قالب بندی بتن بوده که بیشتر از آن در پروژه‌های کوچک ساختمانی استفاده می‌کنند. برای اجرای قالب‌بندی چوبی باید زمان زیادی صرف کرد؛ به همین دلیل، در پروژه‌های بزرگ از آن استفاده نمی‌شود. چوب درختان سوزنی مانند کاج و یا چوب روسی از مهمترین انواع چوب هستند که در ساخت این نوع از قالب به کار می‌روند.
قالب‌های پلی وود از جمله قالب‌هایی هستند که در تولید آن‌ها، هم چوب و هم پلاستیک استفاده می‌شود. با توجه به استفاده از یک لایه پلاستیک روی چوب، مقاومت آن در برابر رطوبت چند برابر خواهد شد.
قالب‌های با مصالح بنایی
یکی دیگر از انواع قالب‌بندی بتنی، قالب‌هایی هستند که با مصالح بنایی ساخته می‌شوند. این مدل از قالب به‌طور دائم برای بتن‌ریزی به کار رفته و پس از ریختن بتن، از جای خود جدا نمی‌شود. البته در هنگام استفاده از این نوع از قالب‌ها، این نکته مهم را به خاطر بسپارید که جذب آب بتن از طریق این قالب‌ها باعث کاهش کیفیت بتن خواهد شد.
قالب‌های فلزی یا فولادی
یکی دیگر از انواع قالب‌های متداول برای قالب بندی بتن، قالب فلزی یا فولادی است. این نوع از قالب عمر بالایی داشته و می‌توان آن را چند بار استفاده کرد. به همین دلیل، از این نوع از قالب در پروژه‌های ساختمانی بزرگ برای صرفه‌جویی و به حداقل‌رساندن هزینه‌ها استفاده می‌شود.
علاوه‌براین سرعت اجرای آن‌ها بالا بوده و با ایجاد یک سطح صاف به شکل‌گیری بهتر بتن کمک می‌کند. همچنین، قالب فولادی در برابر آتش‌سوزی نیز دوام و مقاومت بسیار بالایی دارد. در قالب‌های فلزی، با افزایش کیفیت ورق مورداستفاده، کیفیت قالب نیز افزایش خواهد یافت.
نکات مهم در انواع قالب بندی بتن
از مهمترین نکات در قالب‌بندی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پیش از نصب قالب‌ها، باید موادی به نام مواد رهاساز روی آن‌ها مالیده شود. از مهمترین مواد رهاساز، روغن‌های سوخته تولید شده در تعویض روغنی‌ها و یا گازوئیل هستند. در هنگام استفاده باید به این نکته مهم توجه کنید که هنگام مالیدن این مواد، اصلاً نباید آرماتورها به روغن آغشته شوند. درواقع، باید یک لایه یکنواخت و نازک روی سطح قالب قرار بگیرد.
- پس از روغن‌کاری، قالب‌ها باید در جای خود قرار گرفته و با تجهیزات خاصی مثل پین اتصال آن‌ها انجام شود.
- قطعات قرار داده شده روی قالب باید به نحوی روی هم قرار گیرند که هدررفتن شیره بتن صورت نگیرد.
- شاقول‌بودن قالب‌ها، پیش از ریختن بتن و پس از آن از مهمترین مواردی است که در هنگام بتن‌ریزی باید به آن توجه شود. برای رفع این مشکل و جلوگیری از کج‌شدن قالب‌ها، پشت‌بند را به کار می‌برند.
خلاصه
انواع قالب بندی بتن از مهمترین مواردی است که در هنگام ساخت و ساز و انجام پروژه‌های ساختمانی به آن‌ها توجه می‌شود. بعضی از این قالب‌ها موقت و بعضی نیز دائمی هستند.
بستگی به نوع پروژه و تشخیص مهندسان، قالب موردنظر انتخاب می‌شود. انواع قالب‌بندی بتن شامل، قالب‌های چوبی، پلیمری، فولادی و… هستند. هرکدام از این قالب‌های ویژگی‌های خاص خود را داشته و با قیمت‌های متفاوتی در بازار موجود هستند.
معمولاً قالب‌های چوبی به‌دلیل قیمت پایین‌تر در پروژه‌های کوچک‌تر مورداستفاده قرار می‌گیرند. امیدواریم با خواندن این مقاله اطلاعات کافی در مورد انواع قالب بتن را به دست آورید؛ اما اگر هنوز سوالی دارید می‌توانید آن را با کارشناسان گروه رویش در میان بگذارید.
